Koronavirüs salgını dünyanın dört bir yanını sardığından beri her gün hangi ülkede kaç kişinin hayatını kaybettiğine ilişkin veriler izliyoruz.

Fakat salgın sürecine başka bir açıdan bakan yeni bir araştırmaya göre, Avrupa ülkelerinde salgına karşı alınan önlemler, tahminen 3 milyonu aşkın kişinin hayatını kurtardı.

Londra'daki Imperial College'dan bir grup bilim insanı, hükümetlerin sokağa çıkma-karantina ve sosyal mesafelenme önlemleri olmasaydı salgında milyonlarca kişinin ölmüş olacağını tahmin ediyor.

Fakat yine de salgın sürecinin henüz devam ettiğini ve hala can kaybının artma ihtimali olduğuna da dikkat çekiyorlar.

Benzer bir çalışma dünya çapında "bu kadar kısa süre uygulanan önlemlerle ilk kez bu kadar hayatın kurtarıldığı" sonucuna vardı.

Imperial College araştırması, 11 ülkede uygulanan verilerin etkinliğini değerlendirdi.

Araştırmacılar Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, Almanya, İtalya, Norveç, İspanya, İsveç, İsviçre ve İngiltere'de Mayıs ayı başına kadar uygulanan önlemlerin etkisini inceledi.

Mayıs ayı başı itibariyle bu ülkelerde toplam 130 bin kişi Covid-19'a yakalanarak ölmüştü.

Araştırmacılar salgının herhangi bir önlem alınmasaydı ne hızla ve ne kadar kişiye yayılacağını virüsün bilinen özelliklerinden çıkardıkları modelleme ile değerlendirdiler.

Bu yöntemle, işyerlerinin kapatılmadığı, insanların evde kalmaya teşvik edilmediği koşullarda bu 11 ülkede toplam 3 milyon 200 bin kişinin hayatını kaybedeceği sonucuna vardılar.

Nature adlı bilim dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, önlemler alınmasaydı İngiltere'de 470 bin, Fransa'da 690 bin ve İtalya'da 630 bin kişi ölmüş olacaktı. Bu da önlemlerin 3 milyonu aşkın kişinin yaşamını kurtarmış olduğu anlamına geliyor.

Araştırmanın dayandığı varsayımlar neler?

Araştırma, her biri bulunan rakamları etkileyen bir dizi varsayım üzerine kurulu.

Örneğin salgın nedeniyle kimsenin bir önlem almadığı varsayıldı. Buna karşılık hastanelerin yetersiz kalması ve bu yüzden ölümlerin daha da yükselmesi ihtimali hesaba katılmayarak, modelleme hastanelerin yeterli olacağı üzerinden kuruldu.

Çalışma ayrıca salgın önlemlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkan ve etkisi yıllarca sürebilecek olan diğer sağlık sorunlarını da hesaba katmıyor.

Daha başında mıyız?

Araştırma ayrıca herhangi bir önlem alınmasaydı milyonlarca kişi virüse kısa sürede yakalandığından salgının şu sıralar yavaş yavaş sönümleneceğini de tahmin ediyor.

Örneğin "önlemler olmasaydı şu anda İngiltere'de her 10 kişiden 7'si Covid-19'a yakalanmış ve böylece toplumun büyük bir kısmı bağışıklık kazanmış olacaktı" deniyor.

Oysa Mayıs başı itibariyle Avrupa çapında yalnızca 15 milyon kişinin virüse yakalanmış olduğu tahmin ediliyor. Bu da araştırmacıların tahminlerine göre toplam nüfusun yüzde 4'üne tekabül ediyor ve toplumsal bir bağışıklık oluşturmuyor.

Araştırmacılar bu nedenle salgının artık sona erdiği düşüncesinin net bir şekilde yanlış olduğunu, daha işin başında olunduğunu, önlemler gevşetildikçe virüsün yayılmasının yeniden hızlanabileceğini söylüyorlar.

Uzmanlardan Doktor Samir Bhatt, "İnsanların hareketliliği iyice artarsa muhtemelen önümüzdeki bir iki ay içinde ikinci bir dalganın yaşanabileceğini söyleyebiliriz" diyor.

Öte yandan ABD'de California Üniversitesi'nde yapılan bir başka araştırmada da Çin, Güney Kore, İran, Fransa ve ABD'deki önlemlerin etkileri incelendi.

Yine Nature dergisinde yayımlanan bu araştırmanın sonuçlarına göre bu ülkelerdeki önlemler sayesinde 530 milyon insan hastalanmamış oldu.

Bu ülkelerde önlemler öncesinde koronavirüs vakalarının iki günde bir ikiye katlandığını hatırlatan uzmanlardan Doktor Solomon Hsiang, "Daha önce hiç bu kadar kısa sürede uygulanan önlemlerle bu kadar insanın hayatının kurtulduğu olmamıştı" diyor.