KUZEY AFR?KA
M?s?r:
M?s?r D??i?leri Bakan? Sameh Shoukry Fasl? mevkida?? Nasser Bourita ile telefon görü?mesi yapt?. Görü?mede Fas’?n Bouznika kentinde gerçekle?en Libya’daki UMH ve Tobruk Temsilciler Meclisi delegeleri aras?ndaki uzla?ma toplant?s? ve bu toplant?daki geli?meler ele al?nd?. Ayr?ca hafta ortas?nda Arabweekly gazetesinin yapt??? bir haberde, UMH ve Tobruk Temsilciler Meclisi delegasyonunun Kahire’de de bir toplant? gerçekle?tirdi?i duyuruldu. Toplant?da M?s?r’?n Libya’daki siyasi uzla?? için kararl? oldu?u ancak Türkiye’nin Libya’da olmad??? hiçbir anla?may? onaylamad??? duyuruldu.

Hafta ortas?nda Filistin halk? temsilcileri BAE-?srail normalle?me anla?mas?n? sert bir ?ekilde de?erlendirmek için Arap Ligi’ne toplanma ça?r?s?nda bulundu. Arap Ligi, hafta ortas?nda, parti üyelerin D??i?leri Bakanlar? kat?l?m?yla gerçekle?ti. Her ne kadar konu Filistin halk?n?n akibeti olsa da bu ajanda üzerinde k?sa bir de?erlendirilmede bulunuldu ve ajandaya yönelik hiçbir sonuç al?namad?. Bunun aksine toplant?da M?s?r D??i?leri Bakan? Sameh Shoukry ve BAE D??i?lerinden sorumlu Bakan? Enver Garda? provokasyonuyla Türkiye ve ?ran k?nand?. Shoukry Türkiye’nin Suriye, Irak ve Libya’daki varl???n?n Arap Ulusal Güvenli?ine en büyük tehdit oldu?unu ve Arap ülkelerinin birle?mi? bir tepkisinin gereklili?ini, bu toplant?da, yineledi.Hafta sonunda Fransa Cumhurba?kan? Emanuel Macron M?s?rl? mevkida?? darbeci Abdelfettah el-Sisi ile telefon görü?mesi yapt?. Görü?mede Libya’daki geli?meler, Lübnan’daki siyasi yap?ya M?s?r-Fransa deste?i, ?srail ile normalle?me anla?malar? sonucu Filistin halk?n?n akibeti ve en önemlisi Do?u Akdeniz konusu ele al?nd?.

Hafta sonunda Bahreyn’in de ?srail ile normalle?me anla?mas?na vard??? ABD Ba?kan? Donald Trump taraf?ndan duyuruldu. Bu anla?may? ilk tebrik eden devletlerden bir tanesi M?s?r oldu. M?s?r Cumhurba?kan? Sisi, BAE’nin ard?ndan bir körfez ülkesinin daha normalle?me anla?mas?na varmas?n?n bölgesel güvenli?i artt?raca??n? ve Filistin halk?n?n haklar?n? korumaya yönelik ad?mlar?n öncüsü olaca??n? Twitter üzerinden belirtti.

Libya:
Geçti?imiz pazartesi günü UMH komutas?ndaki Libya Ordusu, ba?kent Trablus'un do?usundaki Ebu Greyn bölgesinin güneyinde darbeci Hafter güçlerine ait Rus yap?m? helikopteri ele geçirdi?ini aç?klad?. Sirte-Cufra Kurtulu? Komutanl??? ordu sözcüsü Abdulhadi Drah, helikopterin pilotu yakalanma korkusuyla çöle kaçm?? olabilir aç?klamalar?na bulundu.

Libya Ulusal Petrol ?irketi taraf?ndan yay?nlanan bildiriye göre, Libya'n?n petrol ablukas? ve darbeci Hafter’in milislerinin petrol kuyular?n? kapatmas? sonucu olu?an kay?p 9,5 milyar dolara yakla?t?. ABD Büyükelçili?inden yap?lan aç?klamaya göre, Hafter’in aylarca süren petrol tesislerine yönelik ablukay? sona erdirmeyi taahhüt etti?i, ancak petrol yataklar?n?n ve limanlar?n?n yeniden aç?l?p aç?lmayaca?? belirsiz oldu?unu söylendi.

Fayez el-Serrac, ?stanbul ziyareti s?ras?nda Amerika Birle?ik Devletleri'nin Türkiye Büyükelçisi David Satterfield ile terörizmle mücadelede ve stratejik ortakl??? geni?letme yöntemleri üzerine görü?melerde bulundu. ?ki taraf, Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin yönetimi ve denetimi alt?nda, Ulusal Petrol ?irketi'nin petrol üretimi ve ihracat?n?n yeniden ba?lat?lmas?n?n h?zland?r?lmas? gereklili?ini vurgulad?.

Libya'da Hafter yanl?s? hükümet, devam eden protestolar nedeniyle Tobruk Temsilciler Meclisi Ba?kan? Akile Salih'e istifas?n? sundu. A??rla?an ya?am ?artlar?n? Hafter’in kontrolündeki Merc kentinde protesto eden bölge halk?na milisler taraf?ndan ate? aç?lm??, ölü ve yaral?lar?n da oldu?u bildirildi.

ABD Afrika Komutanl??? Rus paral? askerleri olan Wagner grubu taraf?ndan kullan?lan en az iki MiG-29 tipi sava? uça??n?n Libya'da dü?tü?ünü söyledi.Komutan Stephen Townsend ve ABD Libya Büyükelçisi Richard Norland, Libya Savunma Bakan? ile terörle mücadele çabalar? dahil olmak üzere önemli güvenlik konular?n? tart??t?. Townsend ve Norland çar?amba günü gerçekle?tirdikleri Tunus ziyaretinde Libya'daki son siyasi ve güvenlik geli?melerini ele ald?

Tunus:
Nahda hareketi Me?i?i’nin güvenoyu alm?? olan hükümetini yeniden düzenlemesi hususundaki söylentileri reddetti. Nahda’n?n parlamento blo?u ba?kan? Nurettin el-Biri, parlamentonun güvenoyunu ald?ktan sonra hükümetin art?k Nahda’n?n deste?ini ald???n? söyledi. Tunus'un korona virüs salg?n?, yoksulluk, marjinalle?me ve yolsuzlukla mücadele etme gibi sorunlar?n çözülmesinin önemini vurgulad?.

Tunus Devlet Ba?kan? Kays Said; el-Esad el-Ajili'yi Trablus'ta bulunacak Libya büyükelçisi olarak atad?. Tunus'un Trablus'taki büyükelçili?i, iki Tunuslu diplomat?n kaç?r?lmas? üzerine 2014'ten bo? bir durumda bulunmaktayd?.

ABD donanmas?n?n yapt??? aç?klamaya göre, USS Winston S. Churchill gemisi, Tunus donanmas? ile Akdeniz'in Kuzey Afrika k?y?lar?nda bir tatbikat gerçekle?tirdi. ABD Deniz Kuvvetleri gemileri, bölgesel deniz güvenli?ini güçlendirmek amac?yla birlikte çal??abilirli?i art?rmak ve kapasiteyi art?rmak için müttefikleri ve ortaklar?yla rutin olarak e?itimler vermektedir.

Katar Ba?savc?s? ve Lusail Üniversitesi Mütevelli Heyeti Ba?kan? Dr. Ali bin Fattis Al Marri, Tunus Ez-Zitouna Üniversitesi Rektörü Dr. Hishem Grissa ile bir araya geldi. Toplant?da iki karde? ülkedeki iki üniversite aras?ndaki i? birli?i yollar? ve olas?l?klar? gözden geçirildi.

Cezayir:
Geçti?imiz hafta ordudan yap?lan birtak?m aç?klamalara göre ordunun yap?lmas? planlanan anayasa de?i?ikli?indeki s?n?r ötesi operasyonlar düzenlemesinden rahats?z oldu?u bildirildi. Anayasa tasla??nda geçen “bar???n yeniden tesis edilmesi” ibaresinin yerine “bar???n korunmas?” olarak de?i?tirilmesi teklif edildi. Ayr?ca yetkililer ordunun, yurtd??? operasyonlar?na kat?l?m? ile Cezayir'in kontrol edemeyece?i sonuçlar? olabilece?ini vurgulad?.

Cezayir parlamentosunun üst kanad? olan “Cezayir Milletler Konseyi”, 1 Kas?m'da yap?lacak referandum öncesinde anayasa de?i?iklik tasla??n? onaylad?. 144 sandalyeli konseyin 128 üyesinin kat?ld??? oturumda yaln?zca bir milletvekili çekimser oy kulland?. Per?embe günü, parlamentonun alt kanad? olan “Ulusal Halk Meclisi”, muhalefet bloklar?n?n oylamay? boykot edilmesi üzerine oybirli?iyle de?i?ikliklerin lehinde oy kulland?.

UMH D??i?leri Bakan? Muhammed Siala Cezayirli mevkida?? Sabri Bukadum ile bir telefon görü?mesi gerçekle?tirdi. Libya’daki geli?meler üzerine de?erlendirmeler yapan ikili krizin çözümünün siyasi sürecin ba?lamas? ile gerçekle?ece?inin alt?n? çizdi

Bukadum’un yapt??? bas?n aç?klamas?nda Tunus ile planlad?klar? müzakere masas?nda M?s?r, ?talya, Malta ve Yunanistan’?n da aralar?nda bulundu?u Libya’n?n güney kom?ular?n?n davet edilece?ini söyledi. Berlin Konferans? sonuç bildirgesine ba?l?l???n devam etmesi gerekti?ini ve silah ambargosunun uygulanarak vekalet sava?lar?ndan kaç?lmas?n?n elzem oldu?unu da sözlerine ekledi.

Fas
Geçen hafta sonunda Fas’?n Bouznika kentinde Libya taraflar?n?n delegasyonlar?n?n kat?l?m?yla ba?layan uzla?ma müzakeresi bu haftan?n ortas?nda son buldu. Görü?meleri Avrupa Birli?i, Afrika Birli?i, Arap Ligi üye devletleri ve bunun d???nda Rusya, ABD ve Türkiye gibi birçok ülke faydal? buldu. Fas yetkililerince yap?lan aç?klamada, görü?meler sonucunda taraflar aras?nda kapsaml? bir anla?maya var?lm??t?r duyurusu yap?ld?.

Hafta ba??nda Fas’ta düzenlenen Libya görü?melerindeki geli?meleri ö?renmek için M?s?r D??i?leri Bakan? Sameh Shoukry ile Fas D??i?leri Bakan? Nasser Bourita bir telefon görü?mesi gerçekle?tirdi. Görü?mede M?s?r’?n Fas’? uzla?ma çabalar?ndan dolay? tebrik etti?i ve Libya’n?n siyasi bütünlü?ü için ellerinden gelen her ?eyi yapacaklar? belirtildi.

Geçen hafta Fas D??i?leri Bakan? Bourita ile ?spanya D??i?leri Bakan? Arancha Gonzalez Laya aras?nda geçen telefon görü?mesinin akabinde, bu hafta, ?spanya Fas ile yap?lan güvenlik i? birli?i anla?mas?n? onaylad???n? duyurdu. Bu anla?man?n insan kaçakç?l???, terörizm ve uyu?turucu kaçakç?l??? gibi suçlar?n önüne geçilmesi için yap?ld??? belirtildi.

Bu hafta ortas?nda, Fransa Genelkurmay Ba?kan? General Francois Lecointre Fas D??i?leri Bakan? Nasser Bourita ile Rabat’ta görü?tü. Görü?mede Fas’?n Fransa ile olas? askeri anla?malar? ele al?nd?.

Bahreyn’in, hafta sonunda, ?srail ile normalle?me duyurusunun ard?ndan, ?srail bas?n? Fas’?n da ?srail ile normalle?mek isteyen ülkeler aras?nda oldu?una dair haberler yapt?. ?srail bas?n?na göre, herhangi bir kan?t olmaks?z?n, ?srail ile Fas aras?nda do?rudan uçu? anla?malar?n?n imzaland??? belirtilse de Fas diplomatik yetkilileri böyle bir durumun söz konusu olmad???n? belirtti. Fas bas?n? bu durumu sadece ?srail bas?n?n?n yanl?? bilgilendirilmesi olarak de?erlendirdi.

ENERJ? GÜNDEM?
Dünya Geneli
Çin gümrük verilerine göre, Çin'in ham petrole olan talebinin a?ustos ay?nda yüksek seviyelerde kald???n?, ancak bu durumun Ekim ay?ndan itibaren de?i?ebilece?ini aç?klad?

Rusya Enerji Bakanl???, Rusya 2022'de küresel petrol üretim kesintilerinin sona ermesinin ard?ndan petrol pazar pay?n? kaybetmemesini sa?lamak için, üretim azaltma anla?mas?n?n süresi dolduktan sonra ba?lat?labilecek bitmemi? petrol kuyular? plan? haz?rlad??? bildirildi.

Avrupa enerji borsas? EEX yapt??? aç?klamada, do?al gaz spot piyasalar?nda 1 Ekim'den itibaren negatif fiyatlar?n olu?mas?n? sa?layacak düzenlemeye gidilece?ini aç?klad?.[117]